Kadınlar, İsviçre’de tampon gibi regl dönemlerinde kullandığımız ürünlerin temel ihtiyaç ürünü olduğuna dikkat çekmek ve regl dönemlerinin utanılası bir şey değil, görünür ve konuşulabilir olması gerektiğine vurgu yapmak için şahane bir eylem gerçekleştirdiler.
Hem regl hem regl döneminde kullandığımız ped, tampon, diva cup gibi çeşit çeşit ürünler “utanç konusu”. Markette gazete kağıdına saran mı dersiniz, siyah poşete koyan mı, eczanede uzun uzun tamponu bakire kadınların kullanmaması gerektiğine dair açıklamalar mı… Regl ağrısı çekerken işyerinden izin almak için başka bahaneler uydurmak zorunda bırakılmak, olur da giysinize regl kanı bulaşırsa sizden tiksinen bakışlara maruz kalmak. Saklanmaya çalışılan, yargılanan, tiksinilen, her ay belirli dönemlerde kadınların yaşadığı biyolojik bir olay. Bu kadar normal bir şeyin aynı zamanda yüzyıllardır tabu olmasının arkasında muazzam bir cinsiyetçilik yatıyor tabii.
İsviçre’de de geçtiğimiz günlerde reglin ve regl ile ilgili her konunun utanma ve tiksinme nesnesi olmasının yanı sıra, tamponun İsviçre hükümeti tarafından “lüks tüketim ürünü” olarak sınıflandırılması ve %8 oranında vergilendirilmesi üzerine kadınlar Zürih’te #happytobleed (iyi ki kanıyorum) sloganıyla bir eylem gerçekleştirdiler.
Zürih’teki 13 çeşmeyi gıda boyası ile kan kırmızısı rengine boyayan kadınlar, hem reglin toplum nezdinde cinsiyetçi algısına hem de regl döneminde kullandığımız ürünlerin eşitsiz vergilendirilme politikasına karşı çıktılar.
Avrupa Birliği’nin, üye ülkeleri hijyenik malzemelerin vergilendirilmesinde kendi vergilendirme politikalarını uygulamak için kendi mevzuatını oluşturması konusunda serbest bırakması üzerine İsviçre hükümeti, tamponu lüks tüketim ürünü olarak belirledi ve vergi oranını %8’e çıkardı.
Hükümetin vergilendirme politikasının eşitsizliğini daha iyi anlamak için, tampon ve Viagra arasındaki karşılaştırma dikkate değer. Tampon lüks tüketim ürünü olarak %8 oranında vergilendirilirken, Viagra ya da market alışverişleri %2,5 oranında vergilendirilmesi, “Tampon havyar değildir”, “Cinsiyetin fiyatlandırılması iğrenç” dövizleriyle protesto edildi.
Protesto gerçekleştiren feminist grup adına Carmen Schröder “Bu eylem bizim için sadece satılan ürünlerin farklı ve eşitsiz vergilendirme politikalarına karşı çıkmak için değil aynı zamanda daha genel olarak reglin kadın bedeninin doğal bir parçası olduğunu görünür kılmak için çok önemli” diyor.*
Türkiye’de de kadına yönelik hijyenik koruma ürünleri birincil ihtiyaç sayılmıyor. Tampon, ped gibi ürünlerden %18 katma değer vergisi (KDV) alınıyor.
- Haber için: http://www.independent.co.uk/news/world/europe/tampon-tax-protest-zurich-fountains-red-feminist-campaigners-period-a7344601.html (erişim tarihi: 16 Ekim 2016)
