8 Temmuz 1593: İtalyan ressam Artemisia Gentileschi doğdu
İtalyan Barok ressamı Artemisia Gentileschi 8 Temmuz 1593’te Roma’da doğdu. Günümüzde Caravaggio’yu izleyen kuşağın en başarılı isimlerinden biri olarak kabul ediliyor. Kadın olduğu için...
13 Mart 1908: Uşak’ta makina kırıcı kadın işçiler ve ‘Tarak Yağması’
Osmanlı İmparatorluğu’nun 1838 yılında Britanya ile imzaladığı Baltalimanı Antlaşması ve 1839 Tanzimat Reformları, Osmanlı İmparatorluğu’nun ekonomik yapısının kendi içine kapalı, geleneksel yapısından serbest ticarete geçişinin...
5 Ocak 1935: Şair Füruğ Ferruhzad dünyaya geldi
Füruğ Ferruhzad yedi çocuklu bir ailenin dördüncü çocuğu olarak 5 Ocak 1935’te Tahran’da dünyaya geldi. Babası kitaplara ve şiire düşkün, sert mizaçlı bir albaydı....
3 Kasım 1793: Olympe de Gouges giyotinle idam edildi
Marie Gouze, yaşlı kocasının ölümünden sonra kendine yakıştırdığı isimle Olympe de Gouges, oyun yazarı, feminist ve kadının insan haklarının güçlü bir savunucusu. Fransız Devrimi’nin...
27 Şubat 1859: Avusturyalı feminist Bertha Pappenheim (Anna O.) doğdu
Bertha Pappenheim Yahudi feminist hareketinin kurucularındandı. Sosyal hizmetler alanında çalıştı. Bekar anneler, gayrımeşru çocuklar ve fuhuş gibi konularda açık konuştu. Kadınları politik, ekonomik ve...
9 Ekim 1862: İlk kadın romancımız olarak tarihe geçen Fatma Aliye doğdu
Fatma Aliye Hanım (1862-1936), Osmanlı İmparatorluğu’nda "kadın sorunu"nu romanlarında tartışan ilk Müslüman Türk kadın romancı olması bakımından oldukça önemli bir isimdir. Fatma Aliye Hanım’dan...
24 Nisan 1973: Ağaçlara siper olan kadınlar – Hindistan’da Chipko hareketi
Chipko hareketi, Hindistan’da orman katliamını engellemek için mücadele eden kadınların isyanından doğdu. Hindu dilinde sarılmak, kucaklamak anlamına gelen “chipko”, eylemci kadınların kesilmek üzere işaretlenmiş...
17 Şubat 1926: Türk Kanun-i Medeni’si kabul edildi
1923 yılında Cumhuriyet’in kurulmasından (hatta daha öncesinden) itibaren süren medeni kanun tartışmaları, 1907 tarihli İsviçre Medeni Kanunu’nun Türkçe’ye çevrilmiş, altyapısı “Türk örf ve adetleri”ne...
12 Eylül 1914: İnas Darülfünunu (Kadın Üniversitesi) açıldı
4 Nisan 1913’te yayına başlayan ve kadınların siyaset, eğitim, çalışma hayatına katılım ve haklarının konu edildiği periyodik Kadınlar Dünyası gazetesinde, kadınlar için üniversite düzeyinde...
01 Ocak 2002: Yeni Medeni Kanun yürürlüğe girdi
Meclis Genel Kurulu'nda, yaklaşık bir aydan beri "temel yasa" olarak görüşülen 4721 sayılı Yeni Türk Medeni Kanunu kabul edildi. Kadın örgütleri ve platformlarının, yasanın...
29 Ekim 1932: Füruzan
Asıl adı Feruze Çerçi olan yazar ve yönetmen Füruzan 29 Ekim 1932 yılında İstanbul’da doğdu.
Babasını küçük yaşlarda kaybetti. Sonrasında yaşadığı ekonomik zorluklar nedeniyle Yalova...
18 Aralık 1996: Dengbêj Ayşe Şan hayatını kaybetti
1938 yılı Kasım ayında Diyarbakır’da dünyaya gelen ve halk arasında “Taçsız-Tahtsız Kraliçe” olarak anılan Ayşe Şan; Eyşana Kurd, Eyşe Xan, Eyşana Osman, Eyşana Êlî...
10 Eylül 1985: Çankırı’da bir hakim: “Karının sırtını sopasız, karnını sıpasız...
Türkiye’de, 1980 sonrası feminist hareketin erkek şiddetiyle mücadelesinde, referans noktalarından birini oluşturan Çankırı Aile Mahkemesi’nin ünlü kararı 10 Eylül 1985’te verilmişti.
Çankırı’da bir kadın, kendisine...
4 Haziran 1913: Emily Davison, kadınların oy hakkı için ölümüne eylem...
Emily Davison, 4 Haziran 1913 tarihinde Epsom Kraliyet Yarışı koşulurken elinde kadınlar için oy hakkı talep eden Süfrajet hareketinin flamasıyla, Kral 5. George’un atının...
28 Nisan 1913: Teali-i Nisvan Cemiyeti kuruldu.
28 Nisan 1913’te kurulan Teali-i Nisvan Cemiyeti, nam-ı diğer “Kadınların Durumunu Yükseltme Derneği”, Türkiye’nin kayda geçen ilk feminist örgütü olarak anılıyor. Kadın ile erkeğin...
24 Nisan 2013: Rana Plaza katliamı
8 Mart Uluslararası Kadınlar Günü tarihi anlatılırken, 1857 yılında gerçekleştiği iddia edilen bir yangından söz edilir. Aslında o yangın, 25 Mart 1911 yılında New York’taki Triangle Gömlek Fabrikası’nda gerçekleşen yangın. On katlı binanın sekizinci...
Vajina mektupları: cinsellik eğitiminde öğrenemedikleriniz – 4. bölüm
Mona ve Mae’nin the Guardian için çektikleri dört bölümlük Vajina Mektupları belgeselinin son bölümü olan Cinsellik Eğitiminde Öğrenemedikleriniz'i Çatlak Zemin’de sizlerle paylaşıyoruz.
https://vimeo.com/496456257
Çeviri: Irmak Saraç
Altyazı Düzenleme: Gizem Bayıksel