Margaret Atwood
Malta’lı önde gelen araştırmacı gazeteci ve yolsuzluk karşıtı Daphne Caruana Galizia’nın acımasız bir suikastla katledilmesinin üzerinden bir yıl geçti. Daphne 16 Ekim 2017 öğleden sonra saat 3’te ailesiyle yaşadığı evden arabasıyla yola çıktıktan hemen sonra arabanın altına yerleştirilen bomba patlatıldı. 53 yaşındaydı. Yazdığı son cümle şöyleydi: “Her yer hırsızlarla dolu, durum vahim.”
Cinayetin üzerinden 12 ay geçmesine rağmen adalet hala ufukta belirmedi. Dava sürükleniyor ve Malta’lı yetkililerin yürüttüğü soruşturmanın bağımsızlığı, tarafsızlığı ve etkinliği hakkında ciddi kaygılar var. Ailesi, Daphne’nin öldürülmesi için talimat verenlerin hiçbir zaman adalet önüne çıkarılmayacağından ve cinayetin kelimenin tam anlamıyla yanlarına kâr kalacağından korkuyor.
Gazeteci cinayetlerinin cezasız kalması bir şiddet döngüsünü tetikliyor. Caruana Galizia, gazetecilik yaptığı 30 yıl boyunca sayısız kez tehdit edildi, internet üzerinden ve reel yaşamda tacize uğradı. Evi kundaklandı, ailenin köpekleri öldürüldü. Gazeteciliğini engellemeye yönelik dava tehditleriyle karşılaştı. Öldürüldüğü sırada aleyhinde, çoğu üst düzeydeki politikacılar tarafından açılmış 43 iftira ve hakaret davası devam etmekteydi.
Bu davalardan biri de Malta’nın ekonomi bakanı tarafından açılmıştı ve mahkemenin banka hesaplarını dondurması yüzünden Daphne bankadaki parasına ulaşamadan öldü. Caruana Galizia’yı ölümle tehdit edenler hiç ortaya çıkarılmadı ve dolayısıyla cezalandırılmadılar. Hakkında açılan davaların bir kısmı şimdi eşiyle oğullarına karşı devam ettiriliyor.
Suikasttan sonra davanın gidişini protesto için anısına yapılan bir anıt, hükümetin görevlendirdiği kişiler tarafından defalarca yıkıldı. Yaşamında onu taciz edenler ölümünde de anısını toptan silmeye çalıştığı için adına sonu gelmeyen saldırılar yöneltiliyor. Malta’da ifade özgürlüğü hızla geriye gidiyor, durum gerçekten vahim.
Bir gazeteci öldürüldüğünde bunun ceremesini tüm toplum çeker. Bilme, konuşma ve öğrenme hakkımızı kaybederiz.
Daphne Caruana Galizia, karşılaştığı tehditlere rağmen yazma cesaretini ve azmini gösterdi. Ölümünün yıldönümünde bugün, PEN International’ın tüm dünyadaki üyeleri davada adaletin yerini bulması için yeniden çağrıda bulunuyor. Bunun gerçekleşmesi için de cinayet talimatını kimin verdiğini ve çok önemli olarak, bunun önlenebilir olup olmadığını belirleyecek bir kamu soruşturmasına ihtiyaç var.
Çeviri: Füsun Baytok
Bu yazı, The Guardian’da yayımlanmıştır.
