Rosa Luxemburg, çarlık Rusyası işgali altındaki Polonya topraklarında , 5 Mart 1871’de dünyaya geldi. Ailesi Yahudiydi. Çok küçük yaşta, Varşova gettosunda birçoklarının öldürüldüğü toplu Yahudi kıyımına tanık oldu. Genç Polonyalı sosyalistlerin kurduğu Proletarya Partisi’ne katıldı ve Çarlık gizli polisinin takibinden kaçmak ve eğitimini sürdürebilmek için 18 yaşında İsviçre’ye iltica etti. Zürih’te üniversiteye başladı. (O tarihte Polonya üniversitelerine kadınlar alınmıyordu.)
Okulu bitirdikten sonra, sosyalistlerin kitlesel hareketlilik içinde olduğu Almanya’da yaşamayı tercih ederek Berlin’e yerleşti. Alman Sosyal Demokrat Partisi’nin (SPD) aktif ve itibarlı bir üyesi oldu. Çeşitli kereler tutuklandı ve hapis yattı. Dost olduğu sosyalistler arasında kadınların eşitliği için mücadele veren Clara Zetkin de bulunuyordu.
Birinci Dünya Savaşı öncesi Almanya’da yükselen milliyetçilik ve militarizmin SPD politikaları üzerinde etkili olması, Rosa Luxemburg’u parti liderliğine muhalif bir konuma taşıdı. Kendisi gibi savaş karşıtı olan Karl Liebknecht ile birlikte SPD’den ayrılarak Spartaküs Birliği’ni kurdu. 15 Ocak 1919’da gözaltına alınıp öldürüldüler. Rosa’nın cesedi bir kanala atıldı. Basılı son sözleri şöyleydi: “Vardım, Varım, Var Olacağım.”
Rosa Luxemburg başarılı bir hatip ve önemli bir Marksist kuramcıydı. Kadın mücadelesine yoldaşı Clara Zetkin kadar odaklanmadığı doğrudur. Öte yandan, militarizme karşı sonuna dek barışı savunmuş olması, hayatının bir döneminde erkek şiddetine maruz kalmış bir kadın olduğu hatırda tutulmalıdır. Biyografisini kaleme alan Annelies Laschitza, on beş yıllık ilişkilerini bitirmek istediği için Rosa Luxemburg’un yoldaşı ve eski sevgilisi Leo Jogiches tarafından tehdit edildiğini; onca badire atlatmış olan, devrim mücadelelerinde bile sarsılmayan kadının korkusundan bir tabanca edindiğini belirtiyor.*
* Laschitza, Annelies, Rosa Luxemburg, Çeviri: Levent Bakaç, Yordam Kitap: İstanbul, 2010, s. 214.
bence süper çok teşekkürler