Meşhur Beşli diye tarihe geçen beş Kanadalı kadın; Henrietta Muir Edwards, Emily Murphy, Nellie McClung, Louise McKinney ve Irene Parlby 27 Ağustos 1927 tarihinde, Kanada Yüksek Mahkemesi’ne dilekçe verdi: “1867 İngiliz Kuzey Amerika Yasası’nın 24’üncü bölümünde yer alan ‘kişiler’ kelimesi kadın kişileri içeriyor mu?” Meşhur Beşli’nin bu dilekçeyi vermesinin nedeni, Emily Murphy’nin senatör olmasının kadınların ‘kişi’ sayılmadığı gerekçesiyle engellenmesiydi.
Emily Murphy, 1 Ocak 1916’da Commonwealth’de ilk kadın hakim olarak göreve başlamıştı. Ancak hakimliğinin ilk gününde avukatlar, İngiliz Kuzey Amerika 1867 Yasası tarafından kadınların ‘kişi’ sayılmadığı gerekçesiyle Emily’nin hakimliğine itiraz ettiler. Aynı durum Alberta hakimi Alice Jamieson’un da başına geldi. 1917 yılında verdiği bir karar, sırf kadın oluşu yüzünden Alberta Anayasa Mahkemesi’ne taşındı. 1917’de Alberta Yüksek Mahkemesi tarafından kadınların da ‘kişi’ olduğu kararı verildi. Bu sırada kadın örgütleri federal hükümete, Senato’ya bir kadının atanması için baskı yapıyordu. Birkaç yıl sonra Edmonton’da bir Senato boşluğu oluştuğunda, Emily Murphy’nin atanacağı umutları yüksekti. Ancak atama gerçekleşmedi.
Emily’ye senatörlük yollarının kapanması dolayısıyla beş kadın Emily’nin evinde toplanıp dilekçeyi yazdılar ve Kanada Yüksek Mahkemesi’ne verdiler.
Dilekçedeki soruya altı hafta sonra, 24 Nisan 1928’de Kanada Yüksek Mahkemesi’nden, “hayır” cevabı geldi. Kanada Yüksek Mahkemesi, oy birliğiyle kadınların “nitelikli kişiler” olmadığına karar vermişti. Kadınların Senatoda oturmaları uygun değildi. Başbakan Mackenzie King’in moral ve maddi desteğiyle, Kanada’nın en yüksek temyiz mahkemesi olan İngiliz Yargıçlar Komitesi Danışma Meclisi’ne, kararla ilgili itirazda bulunuldu. Meşhur Beşli kazandı ve 18 Ekim 1929’da İngiliz Yargıçlar Komitesi Danışma Meclisi’nin verdiği kararla, 1867 İngiliz Kuzey Amerika Yasası’nın 24. maddesindeki ‘kişilerin’ hem erkekleri hem de kadınları içerecek şekilde yorumlanacağı ilan edildi. Karar metninde “Kadınların kamu alanlarından dışlanması yıllar önceki barbarlık dönemlerinin bir kalıntısıdır. Neden ‘insan’ kelimesinin kadınları da içerdiğine dair soracak olanlara en açık cevap, neden içermesin olmalıdır” yazıldı. Bu kararla artık kadınların Senato’da yer almasını engelleyecek bir şey kalmadı ve 15 Şubat 1930’da Cairine Wilson Kanada’nın ilk kadın senatörü oldu.
Kanadalı kadınlar, kadınların eşitsizliğine karşı kararlılıklarını göstermek adına, her yıl ekim ayını Kadın Tarihi Ayı olarak kutluyorlar.
