Llano Del Rio sosyalist komününde bir kooperatif hayal eden kadınların bazıları. Foto: W. Millsap, M. Elkins

Alice Constance Austin 24 Mart 1862’de Şikago’da doğdu. Mimar, şehir plancısı, sosyalist ve radikal feminist bir tasarımcıydı. En ünlü projesi, tam olarak gerçekleşmese de ileride şehir planlarını hayli etkileyen Llano del Rio’da yaptığıydı. 1935’te Sonraki Adım: Çöpü Azaltarak Yapılan Büyük Tasarrufla, Güzellik, Rahatlık ve Barış İçin – Nasıl Plan Yapmalı (The Next Step – How to Plan for Beauty, Comfort, and Peace with Great Savings Effected by the Reduction of Waste) adlı kitabı yayınlandı. Şehir plancılığı tarihindeki feminist çabaları asgari ücret, sosyal güvenlik, ev ekonomisi, refah, evrensel sağlık gibi modern günlük konulara dek uzandı.

1910’ların başında Kaliforniya Palmdale’da bir kooperatif inşa etmek üzere sosyalist Job Harriman tarafından işe alındı. Üzerinde çalıştıkları proje, halka şeklinde bir şehir planıydı; yönetim binaları, lokantaları, kiliseleri, okulları, pazar yerleri vs. olan. Evlerin modern feminist bir tasarımı vardı; kadınların harcadığı ev içi emek miktarını azaltmaya hizmet edecek mutfaksız evler, komünal gündüz bakım alanları, ankastre mobilya ve ısıtmalı zemin gibi planlar içeriyordu. Sosyal statünün patriyarkal tarihini sorgulayan yeni bir şehir tipini gözlerinde canlandırmaya çalıştılar. Ancak mutfaksız evler hiçbir zaman inşa edilemedi, Llano Kooperatifi para ve su yokluğundan hiçbir zaman tam olarak hayata geçirilemedi.

Austin çamaşırlar, sıcak yemek servisi, taşıtlar, gıda ve ihtiyaç malzemelerinin taşınması için bir yeraltı tünel sistemi kullanmayı önerdi. Bunun için zamanın elektrik, otomasyon ve demiryolu sistemlerindeki teknolojik gelişmeleri inceledi. Hiç kimsenin bir şey pişirmediği yerler hayal etmedi; tersine mutfaklar (çamaşırhaneler gibi) merkezileşecek ve topluluğun daha geniş altyapısının bir parçası olacaktı. Bulaşıklar makinelerde yıkanmak üzere merkezi mutfağa iade edilecekti. Daha az ev işi, daha kolay çocuk bakımı, daha az yol trafiği kadınların geleneksel ev içi görevlerinden kurtulması demekti. Böylece kamusal alana, ya da evcil olmayan dünyaya, tamamen girebilirlerdi. Ankastre mobilyalar, katlanıp kaldırılabilen yataklar ve zeminden ısıtmayı da dahil etti ki elektrikli süpürge gibi ev işleri azalsın, kısıtlı bir alanda işlevsellik artsın.

Charlotte Perkins Gilman’ın feminist etkisi Austin’in tasarımlarını esinlemeye yardım etti. Kamusal alanda parklarla ve (istismar, boşanma, vs. sonrası) ihtiyacı olan kadınlar için dar gelirli evlerle, güvenlik ve ucuzluğu desteklemeyi tercih etti. Özel alanda ise ev içi emeği azaltmak üzere rahatlık, etkinlik, işlevsellik ve kolektif ev işi lehine tasarımlar yaptı.

Austin mutfaksız ev tasarımı ilk yapan kişi olmasa da, Hayden’in Signs dergisinde 1978’de yazdığı gibi, mutfaksız evlerle ev içi angaryaya son vermeyi bu kadar büyük ölçekte ve bütün bir toplum için hayal eden ilk mimardır.

https://www.revolvy.com/page/Alice-Constance-Austin

https://www.atlasobscura.com/articles/the-feminist-architect-who-tried-to-liberate-kitchens-from-houses

Bir cevap yazın

Lütfen yorumunuzu giriniz!
Lütfen isminizi buraya giriniz

Bu site, istenmeyenleri azaltmak için Akismet kullanıyor. Yorum verilerinizin nasıl işlendiği hakkında daha fazla bilgi edinin.