“Bu adam kim? Hiç kimse, dergilerin kapaklarında yarı çıplak yer alan tüm kadınlar gibi”

Roma’da bir araya gelen feministlerin 1973-1983 yılları arasında çıkardığı aylık dergi EFFE’nin (İtalyanca F harfi) ilk sayısı 1 Şubat 1973’te yayınlandı. 70’li yıllarda İtalya’daki canlı feminist tartışma ortamının önemli yayınlarından biri oldu ve hareketin tartışmalarını çeşitliliği ile dergiye taşıdı. 1978 baharında haftalık Quotidiano Donna gazetesi çıkmaya başlayana kadar hareketin tek düzenli yayını oldu, gazete bayilerinde satılan ve tüm ülkede dağıtılan tek feminist yayındı.

İlk sayıyı çıkardıktan sonra parasal güçlükler nedeniyle ikinci sayıyı çıkarma konusunda güçlükler yaşanır. Bu süreci ikinci sayının giriş yazısında paylaşırlar. Her açıdan otonom olmayı amaçladıklarından zorluk çekmişlerdir. İkinci sayı için Dedalo Yayıncılık ile anlaştıklarını duyururlar; daha sonra bu yayınevi kapanınca Effe Kooperatifi tarafından yayın faaliyeti devam eder. Aynı yazıda derginin kendini konumladığı pozisyona dair de ifadeler mevcuttur. Kendimiz için konuşmak, tanıklık etmek, düşünmek, mücadele etmek istiyoruz derler. Derginin bu doğrultuda iki hedefini ortaya koyarlar: kadınların kürtaj, fiziksel şiddet gibi sorunlar hakkında ben diliyle konuşabilmeleri için söz alanı açmak ve kadınlar hakkında haberlerde o güne değin var olan çarpık bakış açısını ortadan kaldırarak haber sunmak.

Derginin editörleri haftada iki defa İtalya’nın farklı yerlerinden feministlerin katıldığı açık kapı toplantıları düzenlerler. Bu toplantılarda bir önceki sayı ve gelecek sayının içeriği tartışılır. Birbirinden farklı görüş ve yaklaşımlardan dolayı genellikle zorlu geçen toplantılar olarak anılmıştır. Bu toplantılara 40 civarı kadın katılır ancak dergi kolektifinde iktidar mücadelesi olması, anlaşmazlıklar yaşanması, kooperatiften birinin ayrılmak istemesi gibi durumlarda toplantılar kapalı yapılmıştır.

Yayın ekibi, Kasım1973. Soldan sağa: Danielle Lantin Turone, Agnese De Donato, Daniela Colombo, Grazia Francescato, Lara Foletti, Adele Cambria

Dergiye dair yöneltilen eleştirilerden biri feminist hareketin dergisi değil feminist hareket hakkında dergi olmasıdır. Farklı feminist fikirleri bir arada vermiş olması ve tüm feminist hareketin içindeki ve dışındaki kadınlara seslenmesinin buna neden olduğu düşünülmekte.

Derginin ilk sayısının kapağında yarı çıplak bir erkek fotosu yer alır ve altında “Bu adam kim? Hiç kimse, dergilerin kapaklarında yarı çıplak yer alan tüm kadınlar gibi” yazar. Bu kapağın da ilan ettiği üzere beden politikaları dergideki tartışmalarda önemli bir yer tutmuştur. Beden, cinsellik, kürtaj, aile, ilişkiler gibi 70’li yıllarda feminist hareketin çokça meşgul olduğu konularda bolca yazı yayınlanırken ilişkilerde aşk ve duygusallık konusunda özellikle editörlerden Donata Francescato’nun yazdığı pek çok yazı ve inceleme yer alır. Bu yazılarda romantik aşkın kadınların ezilmesinin temelinde olduğu fikri baskındır. Aşkın kadınların ezilmeye boyun eğmesine ve cinsler arası var olan eşitsizliğin sürdürülmesine olanak tanıdığı vurgulanır. Aşkın kadınların hayatlarındaki işlevi üzerinde durulurken bir diğer yandan, özellikle Shulamith Firestone’un Cinselliğin Diyalektiği’nde öne sürdüğü fikirlerden hareketle, feminizmin bilinç yükseltme gibi yöntemlerle kadınların hayatlarında daha özgür ve çeşitli aşkların kapısını açabileceği savunulmuştur. Her ne kadar umutlu bir yerden feminizmin kadınların hayatındaki aşkın oynadığı yeri değiştirebileceğini düşünmüş olsalar da derginin son yıllarına kadar durumun pek de olumlu yönde değişmediğini gören yazılar yazmaya devam ederler. 1982 yılında yazdığı bir yazıda Natalia Aspesi, feminizmin tüm başarısına rağmen neden aşkın hâlâ kendine güvenli, bağımsız kadınları dahi paramparça edebildiğini sorar.

1982 yılında parasal sorunlar nedeniyla kapanan dergi 70’li yıllarda İtalya’da feminizmin ve kadınların mücadelelerinin belgesi niteliğindedir. Yer verdiği yazıların yanı sıra boşanma, kürtaj ve kadına yönelik şiddet kampanyalarının parçası olmuştur.

Kaynaklar

http://efferivistafemminista.it/

https://www.futurelearn.com/info/courses/a-global-history-of-sex-and-gender/0/steps/170745

Daniela Colombo (1981) The Italian feminist movement, Women’s Studies International Quarterly, Volume 4, Issue 4, 1981, Pages 461-469.

Penelope Morris (2013) Feminism and Emotion: Love and the Couple in the Magazine Effe (1973–1982), Italian Studies, 68:3, 378-398.

Bir cevap yazın

Lütfen yorumunuzu giriniz!
Lütfen isminizi buraya giriniz

Bu site, istenmeyenleri azaltmak için Akismet kullanıyor. Yorum verilerinizin nasıl işlendiği hakkında daha fazla bilgi edinin.